Θα καταφέρει η Κίνα να ξεπεράσει τις ΗΠΑ το 2016;

Η Κίνα είναι μια γοργά αναπτυσσόμενη οικονομία με ρυθμούς που θα τους ζήλευαν οι πάντες.  Σύμφωνα μάλιστα με τις προβλέψεις που περιέχονται σε έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που δόθηκε στη δημοσιότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να χάσουν τη θέση της πρώτης παγκόσμιας οικονομικής δύναμης το 2016, καθώς θα τις ξεπεράσει τότε η Κίνα ακολουθούμενη από την Ινδία.

Στο γράφημα που ακολουθεί απεικονίζεται η εξέλιξη του ΑΕΠ συναρτήσει του χρόνου των ΗΠΑ και της Κίνας από το 1960 μέχρι το 2011. Τα στοιχεία είναι από την Παγκόσμια Τράπεζα.

Παρατηρούμε ότι ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Κίνας (κλίση της καμπύλης) αυξάνεται δραματικά μετά το 2006 καθώς η καμπύλη σηκώνεται απότομα προς τα πάνω.Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν αυτός ο ρυθμός είναι βιώσιμος διότι αν δεν είναι η παραπάνω πρόβλεψη του ΟΟΣΑ μάλλον δεν θα επαληθευτεί.

Καταρχάς ένα σημαντικό στοιχείο σε οποιαδήποτε οικονομία είναι ο τραπεζικός δανεισμός. Είναι σημαντικό να συνίσταται από δάνεια τα οποία εξυπηρετούνται. Αν όχι τότε αρχίζουν τα προβλήματα. Στο διάγραμμα που ακολουθεί αναπαρίσταται η χρονική εξέλιξη των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε Κίνα και ΗΠΑ.

Παρατηρούμε ότι μετά από μία κορύφωση το 2001 στο 30%, η Κίνα κατάφερε να ανακάμψει απότομα μειώνοντας το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δάνειων κάτω από το αντίστοιχο των ΗΠΑ το 2008 φθάνοντας στο ρεκόρ του μόλις 1,1% το 2011 με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στο 4,7%.

Ένα ακόμη ενθαρρυντικό στοιχείο είναι η αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης που αυξάνεται με εκθετικό ρυθμό από το 1990 μέχρι το 2011 όπως φαίνεται στο επόμενο διάγραμμα. Σημειώνεται ότι το διάγραμμα είναι σε ημιλογαριθμική κλίμακα. Από την άλλη οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν φθάσει στο απόγειο της εσωτερικής τους κατανάλωσης.

Η εσωτερική κατανάλωση είναι βασικό συστατικό μιας υγιούς οικονομίας με την προϋπόθεση ότι υπάρχει εσωτερική παραγωγή που την τροφοδοτεί. Με δυο λόγια υπάρχει εγχώρια αγορά που στηρίζει την εσωτερική κατανάλωση και εσωτερική κατανάλωση που στηρίζει την εγχώρια αγορά. Στην περίπτωση της Ελλάδα είχαμε μεγάλη εσωτερική κατανάλωση προϊόντων που όμως δεν παραγόντουσαν εσωτερικά και αυτό οδήγησε σε υπερχρέωση της χώρας.

Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι η δυνατότητα παραγωγής τροφίμων για την σίτιση του πληθυσμού. Χώρες με μικρές αρόσιμες εκτάσεις αντιμετωπίζουν το σοβαρό ζήτημα εισαγωγής τροφίμων που κοστίζει πολύ και είναι ευαίσθητο στις αυξήσεις των μεταφορικών που συνδέονται με την τιμή του πετρελαίου.

Για να σχηματίσουμε μια εικόνα ας δούμε το επόμενο διάγραμμα όπου αναπαρίστανται οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις σε ΗΠΑ και Κίνα.

Ενώ στις ΗΠΑ υπάρχει σταθεροποίηση προς τα κάτω στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις αντίθετα στην Κίνα η σταθεροποίηση είναι προς τα πάνω. Θα πρέπει να ληφθεί βεβαίως υπόψη και η δημογραφική έκρηξη της Κίνας σε σχέση με τις ΗΠΑ αλλά σε κάθε περίπτωση είναι ένα ακόμη θετικό στοιχείο.

Η Κίνα όμως για να παράγει και να καταναλώσει χρειάζεται ενέργεια. Υπάρχει αυτή η ενέργεια όμως; Είναι αμφίβολο καθώς οι φυσικοί πόροι είναι περιορισμένοι. Δείτε στο επόμενο γράφημα την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε kWh σε Κίνα και ΗΠΑ και θα καταλάβετε τι εννοώ.

Αυτό το οποίο συνέβη από το 2001 και μετά είναι αδιανόητο. Η αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι κολοσσιαία. 

Σε αυτό το σημείο αρχίζουν να μαζεύονται μαύρα σύννεφα στον αναπτυξιακό ουρανό της χώρας των 1,3δις ανθρώπων. Σύμφωνα με την People's Daily Online οι διακοπές ρεύματος θα εξακολουθήσουν να σφυροκοπούν την Κίνα και το 2012 παρά την πεσμένη ζήτηση. Η Επιτροπή Ηλεκτρισμού αναμένει ότι η συνολική κατανάλωση ηλεκτρισμού θα φθάσει τα 514εκ. kWh το 2012 που συνιστά αύξηση της τάξης του 10% σε σχέση με πέρυσι. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το ότι η ανάπτυξη νέων μεθόδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (υδροηλεκτρική, θερμική) παραμένει κρίσιμος παράγοντας σε μία περίοδο έλλειψης βροχοπτώσεων και ξηρασίας δημιουργεί τεράστιο ενεργειακό θέμα την στιγμή μάλιστα που τα αποθέματα λιθάνθρακα παραμένουν περιορισμένα όπως έχουμε δει στην ανάρτηση "Η κορυφή του κάρβουνου της Κίνας;".

Ανάπτυξη χωρίς ενέργεια δεν γίνεται και αυτό ακριβώς το σημείο ακυρώνει όλα τα παραπάνω ευνοϊκά στοιχεία για τον κινέζικο αγώνα δρόμου. Συνεπώς, εκτός και αν λυθεί το ενεργειακό ζήτημα, η Κίνα δεν πρόκειται να ξεπεράσει τις ΗΠΑ το 2016 και η πρόβλεψη του ΟΟΣΑ θα αποδειχθεί ατυχής!