Στην ομιλία εξηγείται με ακρίβεια και ειλικρίνεια πως οδηγηθήκαμε στο αδιέξοδο του 2009 σε ότι αφορά το ασφαλιστικό, τις πελατειακές σχέσεις και τις αδικίες στο σύστημα χορήγησης συντάξεων.
Ολόκληρη η ομιλία είναι εδώ>
ΟΜΙΛΙΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΣΑΧΙΝΙΔΗ
ΩΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
ΣΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
με θέμα «την κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων και των αποθεματικών τους και τις περικοπές των συντάξεων και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών»
Παρασκευή, 3/10/2014
Κύριε Πρόεδρε,
Η πρωτοβουλία των Βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ να καταθέσουν Επίκαιρη Επερώτηση για το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος, είναι θετική.
Διότι μας παρέχει μια ευκαιρία να συζητήσουμε για ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα που απασχολούν σήμερα την ελληνική κοινωνία.
Ακούγοντας τους συνάδελφους του ΣΥΡΙΖΑ καταλήγω, ότι θεωρούν ότι δεν έπρεπε να γίνει καμία παρέμβαση στο ασφαλιστικό το 2010 αλλά και μετά.
Προφανώς, εκτιμούν – σε αντίθεση με όλους τους διεθνείς οργανισμούς – ότι το ελληνικό σύστημα ασφάλισης ήταν βιώσιμο και οι παρεμβάσεις αυτές ήταν το αποτέλεσμα κυρίως ιδεοληπτικών προσεγγίσεων.
Θα το εκτιμούσα ιδιαίτερα, αν οι συνάδελφοι τεκμηρίωναν την άποψη τους με κάποια μελέτη που να επιβεβαιώνει τα επιχειρήματά τους.
Το λέω αυτό, διότι, με βάση τα δεδομένα που βρήκαμε τον Οκτώβριο του 2009, το ασφαλιστικό σύστημα χρειαζόταν 1,5 δις μηνιαίως ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό για να καταβάλει τρέχουσες συντάξεις.
Αυτό σημαίνει, ότι χρειαζόταν 18 δις το χρόνο.
Όλες οι μελέτες που είχαν συνταθεί μέχρι τότε έδειχναν, ότι αν δεν γινόταν παρέμβαση τότε, σε μια δεκαετία οι δαπάνες για το ασφαλιστικό θα έφταναν στο 24% του ΑΕΠ, δηλαδή 10 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αντίθετα, λόγω της ραγδαίας γήρανσης του πληθυσμού, οι προβλεπόμενες εισφορές δεν θα ξεπερνούσαν το 10% του ΑΕΠ. Αυτή η διαφορά εισροών – εκροών στο σύστημα θα οδηγούσε σε τρομακτικές συνθήκες.
Θέλω, λοιπόν, να θέσω ένα ερώτημα στους συναδέλφους του ΣΥΡΙΖΑ.
Όταν μια γενεά μεταφέρει υπέρμετρα βάρη στην επόμενη γενεά, και με αυτό εννοώ βάρη που δεν δικαιολογούνται από την αρχή της διαγενεαλογικής αλληλεγγύης, πόσο «προοδευτική», πόσο «αριστερή» μπορεί να χαρακτηριστεί αυτή η πολιτική;
Δεν θέτω το ερώτημα σε όρους ηθικής, αν δηλαδή είναι υπεύθυνη η στάση μιας γενεάς απέναντι στις επόμενες γενεές.
Ρωτώ, αν είναι “αριστερή” προσέγγιση να παίρνουν οι σημερινές γενιές συνταξιούχων χρήματα από τον κοινό ασφαλιστικό κουμπαρά που έχουν με τα παιδιά τους;
Γιατί το ασφαλιστικό μας σύστημα δεν είναι κεφαλαιοποιητικό, ώστε ο κάθε ασφαλισμένος να έχει το δικό του κουμπαρά και να προσδοκά στο τέλος του εργάσιμου βίου του να εισπράξει τις εισφορές που κατέβαλε.
Οι συντάξεις σήμερα στηρίζονται στις εισφορές αυτών που εργάζονται σήμερα.
Αν, λοιπόν, αυτές είναι δυσανάλογες σε σχέση με τις εισφορές ή ανατραπεί η ισορροπία ανάμεσα σε αυτούς που εργάζονται και εισφέρουν και σε αυτούς που είναι συνταξιούχοι, τότε το σύστημα καταρρέει και καμία σύνταξη δεν είναι εγγυημένη.
Προσκαλώ, λοιπόν, τους συναδέλφους να καταθέσουν έστω και μια μελέτη που να ορίζει, ότι το σύστημα ήταν βιώσιμο και δεν χρειαζόταν καμία παρέμβαση.
Η αλήθεια είναι, ότι από όλες τις μελέτες που είχαν συνταχθεί ήταν γνωστό ότι χρειαζόταν παρέμβαση.
Είναι ενδεικτικό, ότι όταν μπήκαμε στην ΟΝΕ, η στήριξη του προϋπολογισμού στο ασφαλιστικό σε ετήσια βάση ήταν της τάξης των 3,4 δις περίπου.
Το 2009 είχε φτάσει στα 14,3 δις.
Αν είχαμε σταθεροποιήσει τη συνεισφορά του προϋπολογισμού στο επίπεδο του 2001, η χώρα θα είχε τουλάχιστον 75 δις λιγότερο χρέος από αυτό που είχε το 2009.
Με λίγα λόγια, 1 στα 4 ευρώ περίπου που χρωστούσε η χώρα το 2009 οφείλονταν στο γεγονός, ότι τη δεκαετία του 2000 και νωρίτερα κανείς δεν προνόησε να ανακόψει αυτή την ανησυχητική πορεία αύξησης της χρηματοδότησης των ταμείων από τον προϋπολογισμό.
Γιατί οι προηγούμενες γενιές και τα κόμματα - και αναφέρομαι και στο δικό μου κόμμα που κλώτσησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 την μπάλα στην κερκίδα - έκλειναν πονηρά το μάτι στους συνταξιούχους, λέγοντας τους ότι δεν θα κάνουμε καμία παρέμβαση.
Το αποτέλεσμα της αδράνειας μας, ήταν να φτάσουμε στο σημείο να κάνουμε βίαιες παρεμβάσεις το 2010 και μετά, για να μπορεί το σύστημα να πληρώνει αυτές τις μειωμένες συντάξεις.
Αλλά και μέσα στην κρίση, το 2012, τα κόμματα δεν άλλαξαν στάση ως προς το ζήτημα αυτό. Έτσι, η ΝΔ παραλίγο να οδηγήσει σε απώλεια του δεύτερου προγράμματος εξαιτίας της στάσης της και της εμμονής της να μην γίνουν περικοπές στις επικουρικές συντάξεις. Στάση, που άλλαξε αμέσως μετά τις εκλογές του 2012 και προχώρησε σε περικοπή των επικουρικών συντάξεων.
Ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που είναι άδικο, αφού το δικαίωμα στη σύνταξη δεν το καθόριζαν διαφανείς και ενιαίοι κανόνες για όλους τους εργαζόμενους, αλλά αδιαφανείς κανόνες, αποτέλεσμα συναλλαγών μεταξύ κομμάτων και εργαζομένων στο πλαίσιο των πελατειακών σχέσεων. Άλλα τα δικαιώματα των συνταξιούχων του ΙΚΑ και άλλα τα δικαιώματα των συνταξιούχων της ΔΕΗ και του ΟΤΕ. Άλλη η κατά συνταξιούχο ενίσχυση από τον προϋπολογισμό στο ΙΚΑ και άλλη στον συνταξιούχο των άλλων Ταμείων, της ΔΕΗ και του ΟΤΕ.
Δεν ήταν όμως μόνο άδικο το σύστημα, ήταν και σαθρό, αφού δεν υπήρχαν έλεγχοι για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του.
Και σας ερωτώ, όταν υποστηρίζετε επιστροφή στην κανονικότητα του 2009 - την οποία τότε καταγγέλλατε - υποστηρίζετε και την επιστροφή στην συνταξιοδοτική ανισότητα και την αδιαφάνεια του συστήματος;
Οι παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό, που έγιναν κατά την διετία 2010-2012 και μετά, επιτρέπουν στο συνταξιοδοτικό σύστημα να λειτουργεί.
Τίθεται ένα ερώτημα, αν το σύστημα έχει βραχυχρόνια προβλήματα.
Η απάντηση είναι, ναι έχει. Που οφείλονται, όμως, σε συγκυριακούς παράγοντες.
Όταν υπάρχει ανεργία της τάξης του 1,3 εκ και οι μισθοί έχουν μειωθεί, οι εισφορές είναι μειωμένες.
Όταν η οικονομία είναι σε ύφεση από το 2008 και οι επιχειρήσεις κλείνουν ή αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, αυξάνονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ταμεία.
Όταν δεν υπάρχει βεβαιότητα σχετικά με το μέλλον και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εργαζομένων, ναι πολλοί θα προσφύγουν στη σύνταξη και θα αυξηθούν οι πληρωμές του συστήματος.
Όμως η απάντηση σε αυτά τα προβλήματα είναι κυρίως η επιστροφή στην ανάπτυξη και στην πλήρη απασχόληση.
Αυτή θα επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε τα περισσότερα από τα συγκυριακά προβλήματα και να διασφαλίσουμε ότι οι συνταξιούχοι δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέες περικοπές.
Για αυτό θεωρώ, ότι η χώρα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα, όχι μόνο την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ώστε να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να αυξηθούν τα εισοδήματα και επομένως οι πόροι του συστήματος, αλλά πρέπει να επικεντρωθεί στην αναδιάρθρωση του παραγωγικού προτύπου.
Δυστυχώς στον τομέα αυτό η πρόοδος είναι περιορισμένη και αυτό υπονομεύει τις θυσίες των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων που προσδοκούν ότι η χώρα στην οποία γεννήθηκαν θα τους προσφέρει τις ευκαιρίες που δικαιούνται. Έχουμε, λοιπόν, υποχρέωση να επανεξετάσουμε τις προτεραιότητες και να κλείσουμε τα αυτιά στις σειρήνες ένθεν κακείθεν που υπόσχονται την επιστροφή στη «belle époque» του 2009!!
Και είναι χρήσιμο, συνάδελφοι του ΣΥΡΙΖΑ, να μιλάμε για την αναδιανομή και τη στήριξη του κράτους πρόνοιας, αλλά η αναδιανομή προϋποθέτει παραγωγή. Και αυτή η τόσο χρήσιμη συζήτηση για το νέο παραγωγικό πρότυπο που έχει ανάγκη η χώρα, είναι μια συζήτηση, που ιδεολογικοί καταναγκασμοί σας αποτρέπουν να την προκαλέσετε καταθέτοντας μια Επίκαιρη Επερώτηση.
Μην «ξανοίγεστε», λοιπόν, στα βαθιά νερά, γιατί όπως λέει και ο Economist σήμερα, μπορεί να πάρετε εντολή να κυβερνήσετε και τότε θα υποχρεωθείτε να συνομιλήσετε, για πρώτη φορά στην ιστορία σας, με την οδυνηρή πραγματικότητα της διακυβέρνησης της χώρας σε συνθήκες κρίσης.
edoc247