Global warming, μύθος ή πραγματικότητα;

Μια ακόμα δεκαετία πέρασε, αυτή του 2000 μέχρι το 2010, και είναι χρήσιμο να δούμε πως πάει η θερμοκρασία του πλανήτη μας, της Γης. Κινείται ανοδικά ή καθοδικά; Υπάρχει παγκόσμια υπερθέρμανση ή όχι;

Ας δούμε μερικά στοιχεία μέσα από το πρώτο γράφημα⁽¹⁾ που αναπαριστά την μέση ετήσια παγκόσμια θερμοκρασία την περίοδο 1880 μέχρι και το 2010. Τα στοιχεία είναι από την NASA - GISS και μπορείτε να τα βρείτε εδώ. Ο λόγος που περιορίζομαι στο 1880 και δεν κατεβαίνω σε προγενέστερους χρόνους είναι ότι από τότε ξεκινάμε να έχουμε αξιόπιστα μετεωρολογικά στοιχεία.

Το GISS δίνει τις μηνιαίες τιμές, όμως θεώρησα ότι ήταν προτιμότερο να πάρω τις μέσες ετήσιες τιμές ώστε να αφαιρέσω τον ετήσιο κύκλο της θερμοκρασίας που θα καθιστούσε την μεταφερόμενη στο γράφημα πληροφορία λιγότερο ευδιάκριτη.

Παρατηρούμε ότι υπάρχουν πριονωτές διακυμάνσεις στις τιμές. Αυτές σχετίζονται με το κύκλο του El Niño - La Niña (ελ νίνιο - λα νίνια, μικρό αγόρι - μικρό κορίτσι)⁽²⁾ των τροπικών ωκεάνιων θερμοκρασιών και δεν θα πρέπει να σας απασχολήσουν ιδιαίτερα.

Επίσης παρατηρούμε ότι μετά το 1945 υπήρχε μια ψύξη (κάθοδος της μέσης καμπύλης της θερμοκρασίας) που αρχικά θεωρήθηκε ότι αποτελεί σταθερή τάση. Εντέλει δεν ήταν έτσι καθώς όπως φαίνεται η κίνηση συνολικά είναι ανοδική καταγράφοντας τιμή ρεκόρ την χρονιά που πέρασε. Η προηγούμενη μεγαλύτερη τιμή σημειώθηκε το 2005.

Επίσης κάτι που πρέπει να σημειωθεί είναι ο ρυθμός αύξησης της θερμοκρασίας, δηλ. η ποσοστιαία μεταβολή σε δεδομένο χρονικό διάστημα. Προκειμένου να το κάνουμε αυτό είναι χρήσιμο να πάρουμε τις μέσες τιμές ανά πενταετία ώστε να απαλλαγούμε από τον κύκλο El Niño - La Niña⁽²⁾. Όμως αν σχεδιάσουμε μια νοητή γραμμή που να διέρχεται από τα μέσα των κατακόρυφων τμημάτων βλέπουμε καθαρά ότι μετά το 1990 αποκτά μεγαλύτερη κλίση, γίνεται δηλ. πιο απότομη. Αυτό υποδηλώνει μια επιτάχυνση της αύξησης της θερμοκρασίας και επομένως ταχύτερη υπερθέρμανση του πλανήτη. Μάλιστα τώρα που η Ιαπωνία δήλωσε ότι λόγω του ατυχήματος της Fukushima δεν θα μπορέσει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για την μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου στα συμφωνηθέντα όρια μέχρι το 2020, η κατάσταση καθίστανται δυσχερέστερη.

Σημειώνω ότι η υπερθέρμανση είναι πιο έντονη στην ξηρά απ' ότι στην θάλασσα λόγω της υψηλότερης θερμοχωρητικότητας του νερού σε σχέση με τον αέρα. Με απλά λόγια αυτό σημαίνει ότι για την μεταβολή της θερμοκρασίας συγκεκριμένης ποσότητας νερού κατά 1 βαθμό θα πρέπει να απορροφηθεί ή να εκλυθεί (αναλόγως αν πρόκειται για άνοδο ή πτώση της θερμοκρασίας) περισσότερη θερμότητα απ' ότι για την ίδια ποσότητα αέρα.

Δείτε τώρα το επόμενο γράφημα⁽¹⁾ που αφορά αποκλειστικά το Βόρειο ημισφαίριο που ως γνωστόν συνεισφέρει περισσότερο στις εκπομπές CO₂ και άλλων αερίων του θερμοκηπίου.

Στην περίπτωση της μέσης ετήσιας παγκόσμιας θερμοκρασίας στο πρώτο γράφημα⁽¹⁾ είδαμε ότι το 2010 βρεθήκαμε πάνω από τους 14,60 ^οC. Στο Βόρειο ημισφαίριο ξεπεράσαμε τους 14,80 ^οC. Το στοιχείο αυτό αποτελεί ένδειξη της ανθρωπογενούς συνεισφοράς στο φαινόμενο του global warming. Το αντίστοιχο γράφημα για το Νότιο ημισφαίριο δεν έχει νόημα να το παρουσιάσω αφού προφανώς οι τιμές του θα είναι μικρότερες του παγκόσμιου δεδομένου ότι του Βορείου είναι μεγαλύτερες.

Προκειμένου να αποκτήσουμε και μια καλύτερη εποπτεία δίνω στη συνέχεια το γράφημα⁽¹⁾ της μέσης ετήσιας παγκόσμιας θερμοκρασίας ανά δεκαετία. Θυμίζω ότι χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα της πενταετίας εξαλείφουν τις ταλαντώσεις λόγω του φαινομένου El Niño - La Niña⁽²⁾ και επομένως προσφέρουν μια καλύτερη εποπτεία της τάσης ανόδου ή καθόδου της καμπύλης.

Στο γράφημα⁽¹⁾ έχουν σχεδιαστεί και τα σφάλματα της θερμοκρασίας (κατακόρυφες μπάρες) που δείχνουν την διακύμανση γύρω από την κεντρική τιμή. Τα σφάλματα είναι πάντα απαραίτητα στις περιπτώσεις που τα αποτελέσματά μας είναι πειραματικά και όχι εξαγόμενα κάποιου θεωρητικού μοντέλου. Αναπαριστούν την αναγκαστικά περιορισμένη ακρίβεια των μετρήσεών μας.

Και εδώ βλέπουμε δύο σταθερές περιόδους από το 1880 μέχρι το 1910 και από το 1930 μέχρι το 1970 που διακόπτονται από περιόδους αυξήσεων με την τελευταία να είναι πιο απότομη και πιο μεγάλη σε διάρκεια.

Συνοψίζοντας είναι φανερό ότι η υπερθέρμανση υφίστανται και το 2010 ήταν το πιο θερμό έτος από το 1880 και όχι μόνο. Ήταν και το πιο θερμό έτος όλης της ιστορίας και της προϊστορίας καθώς με την χρήση της συγκέντρωσης του Δευτερίου στους παγετώνες της Ανταρκτικής (διαβάστε σχετικά εδώ) καταλήγουμε στο ότι για να βρούμε θερμοκρασίες ανάλογες με τις τωρινές θα πρέπει να ταξιδέψουμε περίπου 120,000 χρόνια πίσω στον χρόνο.

Διαβάστε όλα τα ενδιαφέροντα άρθρα της Ανάλυσης και της Ανάλυσης ΙΙ.

---

⁽¹⁾ Κάντε κλικ στο γράφημα για να το δείτε σε μεγέθυνση.
⁽²⁾Πρόκειται ημιπεριοδικό κλιματικό μοτίβο που λαμβάνει χώρα με περίοδο περίπου 5 ετών στην τροπική περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού.