Ίσως το δημοψήφισμα να είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεται η Ευρώπη τώρα

Το δημοψήφισμα που ανακοινώθηκε εχθές από τον Παπανδρέου είναι ομολογουμένως μια πολύ επικίνδυνη επιλογή. Μπορεί να ανοίξει τους ασκούς τους Αιόλου και να οδηγήσει την κατάσταση στα άκρα. Όμως μήπως είναι αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη αυτή την στιγμή; Ας δούμε μερικά δεδομένα.

Είναι γεγονός και κοινά παραδεκτό ότι η Σύνοδος της περασμένης Τετάρτης απέτυχε να παραδώσει ένα πειστικό σχέδιο που να θωρακίζει την Ευρωζώνη και να αντιμετωπίζει το πρόβλημα του χρέους συνολικά. Για την Ελλάδα ανακοινώθηκε ένα στρογγυλό 50% για το κούρεμα του χρέους ενώ για το EFSF μονάχα μία αόριστη μόχλευση κατά 4-5 φορές χωρίς καν να διευκρινίζεται από ποια βάση.

Η αρχική ευφορία των αγορών των μετοχών έδωσε την σκυτάλη στον σκεπτικισμό της αγορά των ομολόγων που έστειλε τα ιταλικά δεκαετή (BTP) πάνω από το 6%, επίπεδα μη βιώσιμα. Χαρακτηριστικά σημειώνω ότι αν στο 4% η γείτονα χώρα χρειάζεται 73δις, στο 6% εκτοξεύονται στα 108δις...όχι και τόσο καλά.

Ύστερα πόσο καλή είναι μία συμφωνία που θα φέρει τον λόγο χρέους ΑΕΠ στο 120% σε 9 χρόνια κάτω από ασφυκτική δημοσιονομική πολιτική λιτότητας που θα πνίξει οποιαδήποτε αναπτυξιακή προοπτική; Σε περιόδους ύφεσης δεν χρειάζονται περικοπές, αλλά στήριξη της ανάπτυξης. Δεν χρειάζονται δάνεια, αλλά βοήθεια που δεν θα αποσκοπεί στο κέρδος. Το όποιο κέρδος θα έρθει από την προοπτική μίας υγιούς χώρας που θα μπορεί να αναπτύσσεται.
Το EFSF με 1τρις € δεν μπορεί να αποτρέψει την μετάδοση της κρίσης στις άλλες χώρες της περιφέρειας και αναπόφευκτα και στον πυρήνα. Δείτε που βρίσκονται και τα γαλλικά spreads. Είναι παραδεκτό ότι απαιτούνται πάνω από 3τρις διαφορετικά το πολυδιαφημισμένο μπαζούκα θα είναι απλό νεροπιστολάκι.

Η ελληνική κυβέρνηση εδώ και δύο χρόνια συμφωνεί και αποτυγχάνει. Ένα μέρος της αποτυχίας οφείλεται στο ότι συμφωνεί σε πράγματα που αντικειμενικά δεν μπορούν να γίνουν και ένα άλλο στην αδυναμία της να κάνει αποφασιστικά βήματα. Όμως ας είμαστε ρεαλιστές. Ακόμη και να έκανε όσα της ζητούν και πάλι δεν θα πετύχαινε και πολλά πράγματα. Όταν οι γονιδιακές αλλαγές πραγματοποιούνται απότομα οδηγούν σε καρκίνο και όχι σε προσαρμογή. Χρειάζεται χρόνος και αυτός δεν έχει δοθεί αφού όποια ανάσα δίνεται παρέχεται με επιτόκιο και είναι δανεική.

Η Ευρώπη αδυνατεί να δράσει σε πραγματικό χρόνο. Εβδομάδες και μήνες διαφωνιών οδηγούν σε συμφωνίες που είναι άσφαιρες απαντήσεις στην πιο σημαντική κρίση που έχει ζήσει η Ευρώπη από την εισαγωγή του ευρώ. Υπό το πρίσμα αυτό λοιπόν το δημοψήφισμα, όσο επικίνδυνο και αν είναι, ίσως να δώσει την απαραίτητη ώθηση προς την κατεύθυνση αποφασιστικών βημάτων. Βεβαίως και μπορεί να διαλύσει όλο το σύστημα και να καταστρέψει την Ευρώπη σε περίπτωση ενός "όχι". Όμως κάθε σημαντική αλλαγή πραγματοποιείται μέσα από ριψοκίνδυνες αποφάσεις.

Ο Σαρκοζύ είπε σε συνέντευξή του ότι κακώς μπήκε η Ελλάδα στο ευρώ και ο Σόιμπλε ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί να παραδώσει μέρος της εθνικής της κυριαρχίας. Τέτοιες δηλώσεις χρήζουν απαντήσεις. Δεν μπορούν να αφήνονται να περνάνε στο ντούκου. Νομίζω ότι το δημοψήφισμα είναι μια απάντηση γιατί στο κάτω κάτω αν η Ελλάδα δεν έπρεπε να μπει στο ευρώ, η Ιταλία το ίδιο, η Ισπανία, η Πορτογαλία κλπ τότε ας έμενε η Γαλλία με την Γερμανία μόνες τους να δούμε πόσο καλά θα τα κατάφερναν.

Ας μην βιαστούμε λοιπόν να ακυρώσουμε την κίνηση αυτή. Ίσως και να μας βγάλει από το αδιέξοδο. Η κατάσταση είτε με κούρεμα είτε χωρίς είναι βαλτωμένη και χρειάζεται κάτι μεγάλο. Μπορεί το δημοψήφισμα να είναι αυτό; Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Είναι κάτι όμως και το επόμενο διάστημα θα δείξει.

Διαβάστε όλα τα ενδιαφέροντα άρθρα της Ανάλυσης, της Ανάλυσης ΙΙ, της Ανάλυσης ΙΙΙΑνάλυσης IV και της Ανάλυσης V.

Σχόλια