Γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να ακολουθήσει την πετυχημένη (;) πορεία της Αργεντινής

Τώρα που ο κίνδυνος εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη είναι υπαρκτός έχουν αναζωπυρωθεί κάποιες φωνές που ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα με ένα δικό της υποτιμημένο κατά τουλάχιστον 50-75% νόμισμα θα μπορέσει να καταστήσει την οικονομία της ανταγωνιστική και να ακολουθήσει πορεία αντίστοιχη της Αργεντινής η οποία μετά την κήρυξη default και το ξεκλείδωμα της ισοτιμίας του πέσο με το δολάριο το 2001-2002 κατάφερε να αναπτυχθεί με μέσο όρο 9% τα επόμενα χρόνια.

Το άρθρο του Philip Blenkinsop αποδεικνύει ότι δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα.

Ο ελληνικός εξαγωγικό τομέας επωφελήθηκε από την πτώση κατά 6% της ισοτιμίας ευρώ-δολάριο και την εσωτερική υποτίμηση μέσω της μείωσης μισθών και συντάξεων κατά 15%. Σημείωσε μία αύξηση κατά 37% το 2011 και κατά 19% στους πρώτους δύο μήνες του 2012. Επίσης οι αφίξεις τουριστών σημείωσαν αύξηση 17% τους πρώτους 8 μήνες του 2011, πιθανόν λόγω και της αναταραχής στην Βόρεια Αφρική.

Παρόλο όμως που οι εισαγωγές έπεσαν κατά 10% πέρυσι, εντούτοις η Ελλάδα σημείωσε ένα έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου της τάξης των 20.8δις € που συνιστά το 5ο μεγαλύτερο στην Ευρώπη των 27.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι οι εξαγωγές αποτελούν κλάσμα μόνο των εισαγωγών και αντιπροσωπεύουν μόνο το 20% του ΑΕΠ.

Για μία χώρα με αυτό τον βαθμό εξάρτησης από την εισαγωγή αγαθών ένα υποτιμημένο νόμισμα σημαίνει μονάχα ένα πράγμα ---- καλπάζων πληθωρισμό.

Η Ελλάδα π.χ. εισάγει όλη την ενέργεια που χρειάζεται για να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες της.

Από την άλλη η εκτόξευση των εξαγωγών συνεισέφερε ελάχιστα στην ανάπτυξη δεδομένου ότι οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις που προκάλεσαν την εκτόξευση αυτή διέλυσαν την εσωτερική κατανάλωση.

Ο λόγος εξαγωγών προς ΑΕΠ πήγε στο 28% το 2002 από το 12% το 2001 και οδήγησε στο πρώτο πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών ύστερα από 11 συνεχή ελλειμματικά χρόνια.

Μετά την νομισματική κρίση στην Ασία, ο λόγος εξαγωγών προς ΑΕΠ της Ν. Κορέας κτύπησε το 46% από το 32% που ήταν πριν ενώ της Ινδονησίας πήγε στο 53% από το 28%. Και στις δύο περιπτώσεις η μεταβολή αυτή μετέτρεψε τα ελλείμματα σε πλεονάσματα.

Οι οικονομολόγοι αμφιβάλλουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να ακολουθήσει παρόμοια πορεία.

Η Αργεντινή και τα ασιατικά κράτη στηρίχθηκαν σε μία ισχυρή διεθνή οικονομία, μια πολυτέλεια που η Ελλάδα δεν την έχει. Επίσης η Αργεντινή ωφελήθηκε από το boom των πρώτων υλών το 2003-2004.

Σύμφωνα με τον Kounis της ABN AMRO: "Η έξοδος της Ελλάδας θα μπορούσε από μόνη της να κάνει τέτοια ζημιά ώστε οι εξαγωγές της να καταστούν προβληματικές" αναφερόμενος στο ότι τα άλλα κράτη της Ευρώπης θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα από την έξοδο αυτή.

Η Ελλάδα εξάγει κυρίως αγροτικά προϊόντα, ναυτιλία και τουρισμό που συνιστά περίπου το 18% του ΑΕΠ της.

Μπορεί όμως να αντέξει περισσότερους από 15-16 εκ. τουρίστες που φιλοξενεί κατά μέσο όρο κάθε χρόνο και μπορεί μάλιστα να περιμένει από αυτούς να ξοδέψουν περισσότερο την στιγμή που θα έχουν επιλέξει την χώρα στην βάση των φθηνών διακοπών;

Επιπλέον ο τουρισμός συνιστά ιδιάζουσα μορφή εξαγώγιμου προϊόντος-- οι τουρίστες πρέπει να επισκεφθούν την χώρα και στην  περίπτωση της Ελλάδας μιλάμε για μία χώρα σε κρίση.

Ο Peter Vanden Houte, οικονομολόγος της ING Belgium λέει χαρακτηριστικά: "Πιστεύω ότι η κοινωνική αναταραχή δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Φαντάζομαι ότι οι τουρίστες θα περιμένουν πρώτα να ηρεμήσει η κατάσταση και συνεπώς μπορεί να χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να ωφεληθεί η χώρα απ' ότι αν εξήγαγε άλλα αγαθά".

Οικονομολόγοι τέλος υποστηρίζουν ότι η καταπραϋντική υποτίμηση του νομίσματος μπορεί να επιβραδύνει την απαραίτητη πρόοδο σε ζητήματα όπως αυτά του φορολογικού συστήματος, του παραφουσκωμένου δημόσιου τομέα και των αναποτελεσματικών δημοσίων δαπανών.

Ας μην έχουμε αυταπάτες λοιπόν. Αν και η είσοδος στην ΕΖ ήταν λάθος, θα είναι μεγαλύτερο λάθος να βγούμε από αυτή χωρίς την απαραίτητη προετοιμασία. Θα είναι σα να μπαίνει κάποιος στο αεροπλάνο και αφότου απογειωθεί να θυμάται ότι φοβάται τα αεροπλάνα και να ανοίγει την πόρτα και να πηδά κάτω. Είτε θα πρέπει να περιμένει να προσγειωθεί το αεροπλάνο είτε στην χειρότερη περίπτωση προτού πέσει να φορέσει αλεξίπτωτο. Αυτή την στιγμή το αεροπλάνο της ΕΖ έχει απογειωθεί με εμάς μέσα και χωρίς αλεξίπτωτα διαθέσιμα!

Σχόλια