Ερώτηση Σταυρακάκη προς την επιτροπή για σύστημα προειδοποίησης τσουνάμι στην Μεσόγειο


ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ...
υποβολή: Γεώργιος Σταυρακάκης προς την Επιτροπή...

Την τελευταία δεκαετία, πολλές περιοχές του πλανήτη έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, με χιλιάδες ανθρώπινα θύματα, ανεκτίμητες καταστροφές στον οικοδομικό ιστό και καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.Τα αποτελέσματα των φυσικών καταστροφών μπορούν να είναι λιγότερο οδυνηρά μόνο όταν λαμβάνονται έγκαιρα και συνεχή μέτρα πρόληψης.Ειδικότερα, φυσικά καταστροφικά φαινόμενα όπως σεισμοί και τσουνάμι ("tsunami") μπορούν να είναι μεγάλης έκτασης και να πληγούν πολλές γειτονικές χώρες, αλλά και περιοχές σε απόσταση δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων (τσουνάμι στον Ινδικό Ωκεανό το 2004). Η σημερινή συσσωρευμένη επιστημονική γνώση και η σύγχρονη τεχνολογία, επιτρέπουν την δημιουργία "κέντρων έγκαιρης προειδοποίησης τσουνάμι" ("Tsunami Early Warning System"). Τέτοια συστήματα λειτουργούν σε πολλές περιοχές (π.χ. Ιαπωνία, Χαβάη, Ινδικός Ωκεανός και αλλού).Μετά τον πρόσφατο καταστροφικό σεισμό στην Χιλή και το τσουνάμι που ακολούθησε, τίθεται και πάλι επιτακτικά το ερώτημα για την αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών στην Μεσόγειο δεδομένης της υψηλής σεισμικότητας και της σεισμικής ιστορίας της περιοχής.

Θα μπορούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μας ενημερώσει για το αν υπάρχει ενόργανη παρακολούθηση της λεκάνης της Μεσογείου με ειδικά επιστημονικά όργανα καθώς και εν ενεργεία σύστημα για την έγκαιρη προειδοποίηση τσουνάμι;

Ερωτάται επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε περίπτωση που δεν υπάρχει ανάλογο σύστημα ενόργανης παρακολούθησης της λεκάνης της Μεσογείου, αν προτίθεται να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή ;

Αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλίες για την περιοχή της Μεσογείου μπορεί να μας ενημερώσει για το περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμά τους;

21 Απριλίου 2010

Απάντηση της κυρίας Georgieva εξ ονόματος της Επιτροπής
Η λεκάνη της Μεσογείου παρακολουθείται επιστημονικά σε συστηματική βάση μέσω διαφορετικών σεισμικών δικτύων και δικτύων παρακολούθησης της στάθμης της θάλασσας και συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι (TEWS). Ωστόσο, οι συνδυασμένες υπάρχουσες δομές δεν είναι ακόμα επαρκείς για να συγκροτήσουν ένα αποτελεσματικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης. Ο χρόνος προειδοποίησης στη Μεσόγειο είναι ιδιαίτερα μικρός σε σύγκριση με μεγάλους, ανοιχτούς ωκεανούς γεγονός που καθιστά την έγκαιρη προειδοποίηση πρόκληση και απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια απ’ όλα τα παράκτια κράτη. Συνεχίζονται οι εργασίες σε διαφορετικά ζητήματα.

Στο πλαίσιο της Διεθνούς Ωκεανογραφικής Επιτροπής (IOC) του Εκπαιδευτικού, Επιστημονικού και Πολιτιστικού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO), έχει συσταθεί ομάδα εργασίας για το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι στο Βορειοανατολικό Ατλαντικό και στη Μεσόγειο θάλασσα (NEAMTWS). Η συγκεκριμένη ομάδα εργασίας έχει αποφασίσει να δημιουργήσει πέντε μεγάλα περιφερειακά κέντρα προειδοποίησης: στην Τουρκία (Μαύρη θάλασσα /Θάλασσα του Μαρμαρά), στην Ελλάδα (Ελληνικό Τόξο), στην Ιταλία (θάλασσες γύρω και νότια της Ιταλίας), στη Γαλλία (Μεσόγειος, ανατολικό τμήμα) και στη Πορτογαλία (Βόρειος Ατλαντικός). Τα κέντρα αυτά δεν έχουν ακόμα τεθεί σε λειτουργία και πρέπει να λειτουργούν όλα τα συστατικά μέρη των διεθνών σεισμικών δικτύων και των δικτύων παρακολούθησης της στάθμης της θάλασσας για εντοπισμό και αξιολόγηση ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική προειδοποίηση σε περιφερειακό επίπεδο.

Τα σεισμικά δίκτυα στη Μεσόγειο είναι σε προχωρημένο στάδιο. Το ευρώ-μεσογειακό σεισμολογικό κέντρο (EMSC) εργάζεται, μεταξύ άλλων, για τη βελτίωση των σεισμογραφικών σταθμών για τη μετάδοση σε πραγματικό χρόνο στοιχείων της Βορείου Αφρικής στους εξυπηρετητές της βάσης του.

Όσον αφορά το απαιτούμενο δίκτυο παρακολούθησης της στάθμης της θάλασσας, η Επιτροπή έχει χρηματοδοτήσει σχέδιο για κινδύνους από τσουνάμι και στρατηγικές για την περιοχή της Ευρώπης (TRANSFER) το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στο υπάρχον δίκτυο μόνο 20-25 όργανα μέτρησης είναι διαθέσιμα και δεν επαρκούν για τη δέουσα κάλυψη της Μεσογείου. Η NEAMTWS και τα δίκτυα της Ευρώπης και της Βορείου Αφρικής παρουσιάζουν κενά στις βόρειο αφρικανικές ακτές, στις ακτές της Ευρωπαϊκής Μεσογείου και στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Κανένας αισθητήρας βαθέων υδάτων δεν υπάρχει στη Μεσόγειο. Εφόσον τοποθετηθούν σωστά οι αισθητήρες αυτοί θα επιτρέπουν τον εντοπισμό των κυμάτων τσουνάμι πριν φτάσουν στις ακτές. Ωστόσο, αυτό θα απαιτήσει καινούργιες εγκαταστάσεις και θα έχει ως συνέπεια σημαντικό κόστος.

Σήμερα, το Παγκόσμιο Σύστημα Συναγερμού και Συντονισμού Καταστροφών-GDACS (www.gdacs.org) είναι το μόνο ενεργό σύστημα προειδοποίησης τσουνάμι που καλύπτει όλη τη Μεσόγειο και τον Βόρειο Ατλαντικό. Το GDACS το οποίο εκπονήθηκε από κοινού με τα Ηνωμένα Έθνη και για τη λειτουργία του οποίου υπεύθυνο είναι το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής, συνδυάζει υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα που επιτρέπουν την έγκαιρη προειδοποίηση σε περίπτωση αιφνίδιας επέλευσης μεγάλης καταστροφής και την διευκόλυνση του συντονισμού της διεθνούς αντίδρασης. Το GDACS στέλνει αναλυτικές εκθέσεις μέσα σε λίγα λεπτά μετά από ένα γεγονός στους χρήστες μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τηλεομοιοτυπίας ή μηνυμάτων SMS. Σε περίπτωση συμβάντος στη Μεσόγειο, το GDACS βασίζεται στο διαθέσιμο σεισμικό δίκτυο.

Το GDACS δεν έχει εντολή να προειδοποιεί τους πληθυσμούς ή να τους προετοιμάζει για τους κινδύνους. Οι βασικοί αυτοί τομείς εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών.

Το Πορτογαλικό Ινστιτούτο Μετεωρολογίας ελέγχει την αξιοπιστία των προβλέψεων τσουνάμι με ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης βασισμένο σε εργαλεία ανάλυσης του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) (κάναβος και εργαλείο ανάλυσης για τσουνάμι) ώστε να υπάρξει ένα πλαίσιο για το μελλοντικό περιφερειακό κέντρο της IOC για τον Βορειοανατολικό Ατλαντικό.

Απαιτούνται ειδικές δράσεις για την περαιτέρω επέκταση των σεισμικών δικτύων ή τη βελτίωση των δικτύων παρακολούθησης της στάθμης της θάλασσας. Οι δράσεις αυτές υπάγονται στην ευθύνη της κάθε χώρας.

Η Επιτροπή συνεργάζεται στενά με την UNESCO/IOC συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι στο Βορειοανατολικό Ατλαντικό και στη Μεσόγειο θάλασσα. Η Επιτροπή επιχορήγησε μια σειρά από εργαστήρια με τα κράτη μέλη και χρηματοδότησε ασκήσεις ετοιμότητας με προσομοίωση τσουνάμι στη Μεσόγειο.

Σχόλια