Η έκθεση στις τράπεζες και οι αδυναμίες του συστήματος

Σε αυτό το post θέλω να παρουσιάσω την έκθεση των χωρών στις ελληνικές τράπεζες ως συνέχεια του post της έκθεσης στο χρέος της Ελλάδας και των PIIGS γενικότερα.

Στο α' γράφημα(1) λοιπόν βλέπουμε την έκθεση στις ελληνικές τράπεζες. Τη μερίδα του λέοντος την κατέχει η Γαλλία με 53,029 δις ευρώ και ακολουθεί η Γερμανία με 33,974 δις. Αξιοσημείωτη είναι όμως και η μεγάλη έκθεση της Πορτογαλίας με 10,195 δις.

Σημειώνω ότι σύμφωνα με την Global Finance, το πορτογαλικό ΑΕΠ είναι για το 2010 στα 223,7 δις. Συνεπώς η Πορτογαλία είναι εκτεθειμένη κατά το 4,5% του ΑΕΠ της στις ελληνικές τράπεζες.

Πριν από κάποιες μέρες η ΕΚΤ απείλησε να μην κάνει δεκτά τα ομόλογα του ελληνικού κράτους, γεγονός που θα οδηγούσε σε ασφυξία τις ελληνικές τράπεζες και ενδεχομένως σε κατάρρευση. Σκεφτείτε όμως τι θα σήμαινε αυτό για την Πορτογαλία που έχει λαμβάνειν το ισοδύναμο του 4,5% από αυτές;

Επομένως οι απειλές της ΕΚΤ είναι άλλα λόγια να αγαπιόμαστε. Η υλοποίησή τους θα διέγειρε το ντόμινο που τόσο πολύ φοβάται και απεύχεται. Άλλωστε ο ρόλος της ΕΚΤ, όπως είδαμε εδώ, απλά ως ενός οργανισμού με μοναδική αποστολή την χειραγώγηση του πληθωρισμού είναι που οδήγησε την κατάσταση σε αυτό το σημείο.

Στην Ευρώπη δεν υπάρχει μία Κεντρική Τράπεζα στα πρότυπα της Fed ή της Bank of England που να παρεμβαίνει πυροσβεστικά κόβοντας χρήμα όποτε χρειάζεται απορροφώντας κατ' αυτό τον τρόπο την υπερμεγέθυνση των χρεών. Επίσης δεν υπάρχει και μηχανισμός ελέγχου που να αποτρέπει την δημιουργία φουσκών ή την αχαλίνωτη έκδοση ομολόγων. Το πρώτο συνέβη στην Ισπανία με τα ακίνητα και το δεύτερο στην Ελλάδα.

Το ευρώ ήταν ελαττωματικό εξαρχής και αυτό ήταν γνωστό. Τώρα το μόνο που μπορεί να σώσει την κατάσταση είναι μια γενναία απόφαση έκδοσης ευρωομολόγου που θα έχει την εγγύηση όλων των ευρωπαϊκών κρατών με ταυτόχρονη σύσταση μηχανισμών ελέγχου και χαλάρωση των μέτρων λιτότητας ώστε να διευκολυνθεί η ανάπτυξη.

Ζούμε σε έναν οικονομικό κόσμο που στηρίζεται στα χρέη. Τα χρέη ισοδυναμούν με την ανάπτυξη. Το πρόβλημα όμως είναι να είναι βιώσιμα και να υπάρχουν οι μηχανισμοί προστασίας από τις κερδοσκοπικές επιθέσεις. Σε μία Ευρώπη όπου οι κεντρικές τράπεζες έχουν χάσει την δυνατότητα να εκδίδουν χρήμα, τα κράτη στηρίζονται στις εμπορικές τράπεζες όπου διοχετεύουν τα ομόλογά τους. Οι ιδιώτες όμως έχουν ως σκοπό το κέρδος με κάθε κόστος και είναι έτοιμες να γονατίσουν τα κράτη ακόμα και αν πρόκειται για τις ίδιες τους τις χώρες. Άλλωστε το είδαμε αυτό στην περίπτωση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (ΤΤ).

Ας δούμε όμως στο επόμενο γράφημα(1) και την έκθεση των χωρών στις τράπεζες της Ιρλανδίας.

Η διαφορά των μεγεθών είναι εμφανής: 3 φορές περισσότερα χρήματα (118,54 δις) για την Γερμανία, με το Ην. Βασίλειο βεβαίως να κατέχει την μερίδα του λέοντος με 152,397 δις. Ένα Ην. Βασίλειο που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα και έχει λάβει αυστηρότατα μέτρα λιτότητας. Μια διαγραφή των τραπεζικών χρεών θα την γονάτιζε.

Παρατηρείστε όμως και την έκθεση του Βελγίου με 45,604 δις, ποσό που το καθιστά υποψήφιο για μελλοντικά δεινά.

Τώρα, υπάρχει και το ζήτημα της τιμής του πετρελαίου που επιβαρύνει την κατάσταση περαιτέρω. Οι τιμές του μαύρου χρυσού κινήθηκαν εξαιρετικά γρήγορα το πρώτο μισό του 2011. Γεγονότα, όπως το ιαπωνικό τσουνάμι και η τήξη και ίσως και πυρηνική έκρηξη των αντιδραστήρων της Φουκουσίμα, η Αραβική Άνοιξη, ο πόλεμος στη Λιβύη και η δολοφονία του Οσάμα Μπιν Λάντεν απετέλεσαν την αλυσίδα των γεγονότων που συμπορεύτηκε με τη κίνηση των τιμών του πετρελαίου από τα περίπου 80 δολάρια στα πάνω από 120.

Σε μία πρόσφατη έκθεση η Goldman Sachs αύξησε την 12μηνη πρόβλεψη για τις τιμές του πετρελαίου στα 130 δολάρια ανά βαρέλι και για το τέλος του 2012 για τα 140 δολάρια. Οι ψηλές τιμές ήρθαν πλέον για να μείνουν καθώς το πετρέλαιο εξαντλείται. Έτσι η πίεση στις χώρες εισαγωγείς που εξαρτώνται έντονα από το πετρέλαιο θα αυξηθεί.

Το μέλλον δεν διαγράφεται ελπιδοφόρο και αμφιβάλλω για το αν τελικά θα βγει κάτι από τις κατά τα άλλα ειλικρινείς, ακομμάτιστες και μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις στις ευρωπαϊκές πλατείες του Νότου.Μια ενδιαφέρουσα μάλιστα άποψη μπορείτε να διαβάσετε στο blog Τόνοι και Πνεύματα.

Διαβάστε όλα τα ενδιαφέροντα άρθρα της Ανάλυσης και της Ανάλυσης ΙΙ.

(1)Κάντε κλικ στο γράφημα για να το δείτε σε μεγέθυνση.

Σχόλια